De magie van ZuiderZinnen

‘Wat maakt dit woordfeest zo speciaal?’ vroeg een van geestdrift overlopende bezoeker me, ‘Wat is de magie van ZuiderZinnen? Hoe kom je aan die vrolijke, berekende chaos waardoor het gaan luisteren naar vaak ernstige schrijvers en dichters een festivalsfeer krijgt?’

Om heel eerlijk te zijn, zo tussen u en mij gezegd en gezwegen, die vrolijke chaos is niet altijd zo berekend. Maar als je op zoveel mogelijk podia (vijfentwintig), zoveel mogelijk woordkunstenaars (een honderdtal) hun ding laat doen, om zoveel mogelijk mensen (vele duizenden) van zoveel mogelijk optredens (lost my count) te laten genieten, komt die chaos vanzelf. Je kan plannen wat je wil maar natuurlijk valt één van topacts weg omdat ze onverwacht naar het buitenland moet en een ander omdat ze door corona wordt geplaagd, en natuurlijk komt er één van je presentatoren niet opdagen omdat ze liefdesverdriet heeft, en natuurlijk laat een vrijwilliger het afweten en is er ergens een onverwacht technisch probleem… even natuurlijk loop je Hans De Booy een paar dagen voor het festival tegen het lijf die je vraagt of er nog een plaatsje vrij is voor hem. Natuurlijk Hans. En natuurlijk vergat je in eerste instantie je goeie vriend, his natures voice, Dirk Draulans, te boeken, terwijl hij toch als geen ander de zorg voor de natuur belichaamt. Natuurlijk gebeurt dat als je zo megalomaan bent om duizenden van literatuur te willen laten genieten. Maar het hoort allemaal bij de magie, de positieve sfeer die ZuiderZinnen zo eigen is.

Ik heb mij – in mijn hoedanigheid van dichter – altijd voorgesteld dat poëzie en literatuur, en bij uitbreiding alle woordkunsten, bij uitstek onderhevig waren aan de wetten van de traagheid. Het duurt even voor je het precieze woord hebt gevonden, die juiste zinswending of dat aforisme dat je boek zoveel sterker maakt. Een schrijver die niet wakker ligt van een zwak geformuleerde zin mag er van uitgaan dat zijn lezers ook niet wakker zullen liggen van zijn werk.

Bovendien kan je een boek of een gedicht zo traag lezen als je wil , het laten verteren en herlezen. Schrijven is een wapen tegen de voortsnellende tijd in, de traagheid van het woord tegen die opgeblazen ratrace van de technologische wereld. Maar ZuiderZinnen houdt met die traagheid geen rekening. Je wordt, vanaf het moment dat je je polsbandje rond bindt, ondergedompeld in een wereld van keuzes. Je hebt net van Arthur Japin genoten, en je wordt geconfronteerd met een losgeslagen rapdichter, of wringt je door het raam van café Hopper om nog even van Frank Boeijen te genieten, en als je je haast kan je ook nog het optreden van Jennifer Heylen, Saskia de Coster of Herman Brusselmans, om er zo maar eens enkelen te noemen, meeritsen, om af te sluiten met Jeroen Olyslaegers of Slongs. Sommige bezoekers maken er een sport van zoveel mogelijk optredens in één dag te genieten. Het kan allemaal. Want dat is ZuiderZinnen. Een woordenfeest dat zijn (of is het haar?) gelijke niet kent. Als u ZuiderZinnen bezoeker maar van het woord geniet. Dan genieten wij, de organisatoren, mee. Zij het altijd un peu nerveux.